آیات ولایت در قرآن
آیة اللّه العظمى ناصر مکارم شیرازى مدّ ظلّه
آیات ولایت
در
قرآن
تهیّه و تنظیم:
ابوالقاسم علیان نژادی
1
آیات ولایت در قرآن
-
مشخصات کتاب
- مشخصات کتاب مشخصات کتاب
-
فهرست مطالب
- فهرست مطالب فهرست مطالب
-
مقدّمه
- مقدّمه مقدّمه
-
فصل اوّل: آیات خلافت و زعامت مسلمین
-
1. آیه تبلیغ
- آیه تبلیغ
- دور نماى بحث
- شرح و تفسیر؛ انتخاب جانشین نقطه پایان رسالت
- راه اوّل: تفسیر آیه با قطع نظر از شواهد دیگر
- تطبیق نشانه هاى سه گانه بر مسأله ولایت
- راه دوم: تفسیر آیه تبلیغ در سایه روایات
- پیام هاى آیه
- جریان غدیر
- محتواى روایات غدیر
- مباحث تکمیلى: 1. تفسیر ولایت و مولى در حدیث غدیر
- 2. آیاتى از سوره معارج در تأیید داستان غدیر
- 3. ارتباط این آیه با قبل و بعد از آن چگونه است؟
-
2. آیه اکمال دین
- آیه اکمال دین
- دور نماى بحث
- شرح و تفسیر؛ روز اکمال دین و اتمام نعمت
- آن روز، چه روزى بوده است؟
- راه اوّل: تفسیر آیه بدون قرائن خارجى
- منظور از اکمال دین چیست؟
- اعترافى جالب از فخر رازى
- راه دوم: تفسیر آیه در سایه روایات
- سخنى عجیب از «آلوسى»
- پیام هاى آیه: 1. ولایت نا امیدکننده دشمنان
- 2. اتمام دین و اکمال نعمت در سایه ولایت
- مباحث تکمیلى: 1. ولایت، اساسى ترین مسأله اسلام
- 2. ولایت دو سو دارد!
-
3. آیه ولایت
- آیه ولایت
- دور نماى بحث
- شرح و تفسیر؛ نشانه هاى ولىّ
- راه اوّل: تفسیر آیه با قطع نظر از احادیث
- «ولى» در استعمالات قرآن
- منظور از ولىّ در آیه مورد بحث
- مصداق «الّذین آمنوا ... راکعون» کیست؟
- راه دوم: تفسیر آیه با توجّه به احادیث
- یادآورى دو نکته
- بهانه ها و اشکالها!؛ اشکال اوّل: إنّما دلالت بر حصر ندارد!
- اشکال دوم: إعطاء خاتم فعل کثیر است!
- اشکال سوم: انگشتر بسیار قیمتى بود!
- اشکال چهارم: این کار با حضور قلب نمى سازد!
- اشکال پنجم: چرا تمام ضمیرهاى آیه جمع است؟
- اشکال ششم: ولایت على (علیه السلام) در حیات پیامبر (صلی الله علیه و آله) چه معنى دارد؟
- اشکال هفتم: منظور از زکات چیست؟
- نکته اى بسیار مهم!
- پیام آیه ولایت
-
4. آیه اولى الامر
- آیه اولى الامر
- دور نماى بحث
- شرح و تفسیر؛ اولوا الامر چه کسانى هستند؟
- محدوده اطاعت از اولوا الامر
- نظرات مختلف پیرامون اولوا الامر
- تفسیر آیه در سایه روایات
- اهمّیّت حدیث ثقلین
- سؤالات و پاسخ ها
- غزوه تبوک
- پیام هاى آیه
-
5. آیه صادقین
- آیه صادقین
- دور نماى بحث
- آشنایى اجمالى با سوره توبه
- شرح و تفسیر
- صادقین کیانند؟
- نظریه دانشمندان اهل سنّت
- تفسیر آیه صادقین با آیه اى دیگر از قرآن
- صادقین در روایات
- پیام آیه صادقین
-
1. آیه تبلیغ
-
فصل دوم: آیات فضائل اهل بیت علیهم السلام
-
1. آیه تطهیر
- آیه تطهیر
- دورنماى بحث
- مقدّمه
- شرح و تفسیر؛ آیه تطهیر، برهان روشن عصمت!
- «اهل البیت» کیانند؟
- پاسخ به چند سؤال
-
2. آیه مودّت
- آیه مودّت
- دورنماى بحث
- سیرى در آیات قبل
- شرح و تفسیر؛ مودّت اهل بیت، پاداش رسالت
- «قربى» کیانند؟
- تفسیر «قربى» از منظر شیعه
- نظرات اهل سنّت پیرامون «قربى»
- اعترافى ناخواسته!
- تفسیر مودّت در سخن امام صادق (علیه السلام)
- تفسیر آیه مودّت در سایه روایات
- چند نکته مهم
- پیام آیه مودّت
- مراحل و مراتب محبّت
- میثم تمّار، عاشقى خالص
-
3. آیه مباهله
- آیه مباهله
- دور نماى بحث
- مقدّمه؛ 1. مباهله آخرین حربه
- 2. مباهله یعنى چه؟
- شرح و تفسیر؛ دعوت به مباهله
- آیا مباهله انجام شد؟
- «ابنائنا»، «نسائنا» و «انفسنا» کیانند؟
-
4. آیات سوره دهر
- آیات سوره دهر
- دورنماى بحث
- شأن نزول
- شرح و تفسیر؛ ویژگیهاى پنجگانه اهل البیت (علیهم السلام)
- 1. وفاى به عهد و پیمان
- 2. ترس از قیامت
- 3. رسیدگى به نیازمندان
- 4. اخلاص
- 5. خوف از خداوند!
- آیات پاداش
- مقایسه پاداش هاى دنیا و آخرت!
- نعمت هاى دوازده گانه بهشتى!
- شراب طهور چیست؟
- بهانه جویى ها! و پاسخ آن
- 1. سوره انسان مکّى است!
- 2. چراغى که بر خانه واجب است، بر مسجد حرام است!
- 3. آیات سوره دهر عامّ است، یا خاصّ؟
- پیام هاى آیه؛ 1. اهمّیّت کمک به نیازمندان
- 2. کمّیّت معیار عمل نیست!
- 3. انعکاس آیات سوره دهر در اشعار شعرا
-
5. آیه توبه آدم
- آیه توبه آدم
- دورنماى بحث
- شرح و تفسیر؛ بازگشت به سوى خدا
- درس هایى از داستان حضرت آدم و حوّا!
- توسّل حضرت آدم!
- «کلمات» چه بوده است؟
- آیا توسّل مشروع است؟
- اقسام توسّل
- تفسیر توحید و جایگاه والاى آن
- اقسام توحید
- اشاعره و تفسیرى غلط از توحید افعالى!
- آیا توسّل با توحید سازگار است؟
- توسّل در قرآن
- توسّل به بزرگان بعد از مرگشان
- توسّل در روایات
- پرستش غیر خدا جایز نیست
-
1. آیه تطهیر
-
فصل سوم: آیات فضائل مخصوص حضرت على (علیه السلام)
-
1. آیه لیلة المبیت
- آیه لیلة المبیت
- دورنماى بحث
- شأن نزول
- اعترافات دانشمندان اهل سنّت!
- شرح و تفسیر؛ معامله اى بى نظیر!
- معامله با خداوند
- مقایسه این سه معامله با یکدیگر
- مقایسه اى دیگر!
- ظرافت تعبیر در آیه لیلة المبیت
- ارتباط آیه لیلة المبیت با آیات قبل
- ارتباط آیه لیلة المبیت با ولایت امیرالمؤمنین (علیه السلام)
- پاسخ برخى ایرادهاى بى اساس!؛ 1. آیه لیلة المبیت مربوط به آمرین به معروف است!
- 2. آیه مورد بحث در مورد ابوذر است!
- 3. این آیه درباره همه مهاجران و انصار است!
- 4. على (علیه السلام) مى دانست زنده مى ماند، یا نه؟
- 5. مخاطب پیامبر (صلی الله علیه و آله) چه کسانى بوده اند؟
- مباحث تکمیلى؛ 1. اشعار حسّان بن ثابت در توصیف فداکارى على (علیه السلام)
- 2. سرانجام على (علیه السلام) در آن شب پرمخاطره!
- 3. خداوند به فداکارى على (علیه السلام) مباهات مى کند!
- پیام آیه؛ همه چیز در مسیر رضایت خداوند
-
2. آیه سقایه الحاج
- آیه سقایه الحاج
- دورنماى بحث
- شأن نزول
- نکته اى مهمّ!
- شرح و تفسیر؛ ایمان به خدا، برتر از هر چیز!
- ارتباط آیه سقایة الحاج با ولایت
- اعترافى از یکى از علماء اهل سنّت!
- پیام آیه؛ پیروى عملى از بزرگان دین
- مباحث تکمیلى؛ 1. چرا نام على (علیه السلام) در قرآن نیامده است؟
- 2. چرا پیامبر (صلی الله علیه و آله) منافقین را نابود نکرد؟
-
3. آیه نصرت
- آیه نصرت
- دورنماى بحث
- شرح و تفسیر؛ آمادگی با تمام قوا
- مؤمنین کیانند؟
- پیام آیه؛ دفاع از اسلام با تمام توان
-
4. آیه علم الکتاب
- آیه علم الکتاب
- دورنماى بحث
- هیچ چیز را بدون دلیل نپذیرید!
- شرح و تفسیر؛ شاهدان نبوّت
- چگونگى شهادت خداوند!
- «من عنده علم الکتاب» کیست؟
- چگونگى شاهد بودن على (علیه السلام)!
- مقایسه اى بین آصف بن برخیا و علىّ بن ابى طالب (علیه السلام)
-
5 و 6. آیه مؤذّن و آیه اذان
- آیه مؤذّن و آیه اذان
- دورنماى بحث
- شرح و تفسیر آیه 44 اعراف؛ گفتگوى بهشتیان و جهنّمیان
- مؤذّن کیست؟
- آیا مؤذّن بودن افتخارى محسوب مى شود؟
- شرح و تفسیر آیه 3 سوره توبه
- اختلاف در جزئیّات
- شرح و تفسیر؛ هشدارى جدّى به مشرکان
- آیا این مأموریّت فضیلت است؟
- ارتباط آیه «اذان» و آیه «مؤذّن»
- حکمت تغییر مأموریّت ابلاغ آیات سوره برائت
-
7. آیه محسنین
- آیه محسنین
- دورنماى بحث
- شرح و تفسیر؛ ظالم ترین انسان ها!
- «آورنده کلام صدق» و «تصدیق کننده آن» کیست؟
- فخر رازى، تنها مخالف!
-
8. آیه پیشگامان نخستین
- آیه پیشگامان نخستین
- دورنماى بحث
- شرح و تفسیر؛ پیشگامان اسلام
- نخستین مرد مسلمان
- ارزش ایمان قبل از بلوغ!
- «اوّل المؤمنین» امتیازى بزرگ!
- پیام آیه؛ شناخت فضایل، مقدّمه اى براى عمل!
-
9. آیه محبت
- آیه محبت
- دورنماى بحث
- نفوذ در دل ها، مهمترین سرمایه رهبران
- شرح و تفسیر؛ ارتباط ایمان و عمل صالح با نفوذ در دل ها
- شأن نزول آیه محبّت
- تفسیرهاى دیگرى براى آیه مورد بحث
- پیام آیه شریفه؛ شیعه چراغى پرفروغ
- مباحث تکمیلى؛ 1. نفوذ در دل همگان
- 2. گستره عمل صالح
-
10. آیه سابقون
- آیه سابقون
- دورنماى بحث
- محتواى سوره واقعه
- شرح و تفسیر؛ سابقون کیانند؟
- على (علیه السلام) مصداق أتمّ و أکمل سابقون!
- تفسیر سابقون از زبان پیامبر (صلی الله علیه و آله)
-
11. آیه اُذُن واعیه
- آیه اُذُن واعیه
- دورنماى بحث
- شرح و تفسیر؛ داستان پیامبران
- صاحب «اُذُن واعیه» کیست؟
- تناقض در کلام شیخ روزبهان!
- نکته اى ظریف از فخر رازى
- على با حق و حق با على است!
- دعاى پیامبر (صلی الله علیه و آله) در حقّ على (علیه السلام)
- على (علیه السلام) بهترین قاضى!
-
12. آیه صالح المؤمنین
- آیه صالح المؤمنین
- دورنماى بحث
- شأن نزول
- شرح و تفسیر؛ یاوران پیامبر (صلی الله علیه و آله)
- صالح المؤمنین کیست؟
- پیام آیه
-
13. آیه انذار و هدایت
- آیه انذار و هدایت
- دورنماى بحث
- شرح و تفسیر؛ باز هم بهانه جوئى!
- تناسب صدر و ذیل آیه
- «منذر» و «هادى» کیست؟ راه اوّل: تفسیر آیه با قطع نظر از روایات
- راه دوم: تفسیر آیه در سایه روایات
- پیامهاى آیه ولایت و انذار؛ 1. تعصّب و لجاجت دو مانع بزرگ!
- 2. اقتداء هدایت شونده به هادى
-
14. آیه خیر البریّه
- آیه خیر البریّه
- دورنماى بحث
- شرح و تفسیر؛ بهترین و بدترین مخلوقات!
- خیر البریّه در روایات
- پیام هاى آیه خیر البریّه؛ 1. نظام ارزشى اسلام
- 2. تاریخ پیدایش شیعه
- 3. شیعه یعنى چه؟
-
15. آیه حکمت
- آیه حکمت
- دورنماى بحث
- شرح و تفسیر؛ حکمت، خیرى کثیر!
- على (علیه السلام) صاحب حکمت!
- گستره علم و دانش حضرت على (علیه السلام)
-
1. آیه لیلة المبیت